Mardiek, De Pôlle

De Pôlle

Van oudsher tot aan ver in de 19e eeuw was Fochteloo een lintvormig landbouwdorp met veertien boerenplaatsen. De oudste (1656-1932) stond op Et Goortien als een Hallehuis aan het huidige Noordeinde ten zuiden van kamp Oranje.
U staat hier op de historische plek waar in die tijd de “kern” van het dorp Fochteloo lag die bestond uit een kleine cluster boerderijen. Verderop ontwikkelde het dorp langs de “Oude Fochtelerweg” langzamerhand burgerbewoning naast boerderijen (sommige met herberg) en kwam er enige middenstand. Stilaan verplaatste het centrum zich na de wisseling naar de 20e eeuw naar “de Hoek”, rondom de afslag Oosterwolde.

Mardiek

Over dit informatiepaneel heen kijkt u naar de oprit van Zuideinde 50. Deze oprit is feitelijk de eeuwenoude zuidelijke ontsluiting van het boerenlintdorp Fochteloo naar Oosterwolde. De “Mardiek” liep van hier als karrespoor, omzoomd met bomen (nu nog zichtbaar), rechtuit om het Mardieker Bossien, over buurtschap Venekoten naar Oosterwolde. Hier en daar wat verhard met leem, zand en grind, verstevigd met hout bij wateroverlast. Ander vervoer dan paard en wagen was er nog niet. Vandaar dat hier “op de Pôlle” het vroegere dorpsleven samenkwam. Vandaar ook dat hier boerderijen met taveerne waren te vinden (hier rechts op nr. 44, foto links: Berga – en aan de overkant op nr. 33, foto rechts: Mulder, vergelijk Zuideinde 31) en iets verderop waren enkele neringdoenden.
Tussen 1870 en 1920 werd hier twee maal per jaar markt gehouden. Handel in schapen, runderen en een enkele geit of paard, vond plaats hier rechts naast de boerderij Zuideinde 44.

Bij het doortrekken van de vaart van Oosterwolde en Venekoten naar Appelscha in 1817 kwam er een einde aan deze toegangsweg en aan de bedrijvigheid hier ter plekke. Nog lang bleef het pad toegan-kelijk voor een zondagmiddagkuier rondom Fochteloo.
Met de ruilverkaveling in de vorige eeuw verdween de Mardiek definitief uit beeld. Aan de overkant van de vaart is de voormalige Mardiek nu nog als onverhard pad in gebruik naar de buurtschap Venekoten.