De Vermaning
Appelscha
Mennonieten of Mennisten zijn de volgelingen van Menno Simons (1496–1561), die naast Luther, Calvijn en Zwingli (1525, CH) de enige Nederlandse kerkhervormer is. Menno Simons uit Witmarsum (Frl) was na 1536 vooral actief in Friesland, Groningen...
Mennonieten of Mennisten zijn de volgelingen van Menno Simons (1496–1561), die naast Luther, Calvijn en Zwingli (1525, CH) de enige Nederlandse kerkhervormer is. Menno Simons uit Witmarsum (Frl) was na 1536 vooral actief in Friesland, Groningen en Noord-Duitsland en werd de centrale figuur van de beweging ‘wederdopers’.
Wederdopers willen, in plaats van kinderen te dopen zoals dat bij de meeste christelijke kerken gebruikelijk is, de (volwassenen)doop op vrijwillige basis en wijzen bovendien het dragen van wapens af.
Doopsgezinden in Appelscha
De vervening in de eerste helft van de 19e eeuw bracht nieuwe inwoners naar Appelscha. Vanuit de wijde omgeving kwamen arbeidskrachten op het werk af, waaronder doopsgezinde gezinnen uit Opsterlandse dreven. De verveners F. van den Bosch, H.G. Stoker en W.A. van der Sluis en de huisarts J. Wouters waren daarvan ooit de “hoogst-aangeslagenen”: zij betaalden de meeste kerkbelasting.
Vermaning aan de Boslaan
De Doopsgezinden werden, net als bijvoorbeeld de Joden en de Katholieken, ‘gedoogd’. Ze waren er wel, maar ze mochten hun geloof niet zichtbaar uitoefenen. Deze schuilkerken zijn daarom een eind van de rooilijn van een straat of weg af gebouwd.
Dat veel Mennisten in deze tijd sterk gericht waren op een zuiver leven, blijkt uit de benaming die zij daarom hun kerkgebouwen gaven: “Vermaning”.
Al voor 1867 werkte een commissie aan de vorming van een doopsgezinde gemeente met een eigen kerkgebouw. Met instemming van de Friese Doopsgezinde Sociëteit en met financiële hulp van de Algemene Doopsgezinde Sociëteit werd grond aangekocht van de Heeren Compagnons aan de wat achteraf gelegen Boslaan. Toen nog een slecht zandpad, dat van de Vaart liep naar de Drentseweg. De Vermaning werd op 7 november 1867 in gebruik genomen.
Na 1880 nam de bloei van de vervening aanzienlijk af. Veel verveners vertrokken uit Appelscha. Daaronder ook Doopsgezinden. De teruggang verliep zo drastisch dat in 1888 de vermaning in onbruik raakte. Het begin van het einde werd ingeluid. Op 4 april 1919 werden kerk en pastorie geveild in het Compagnonshotel. De kerk werd enkele jaren later afgebroken. De pastorie heeft nog enige jaren gediend als ontmoetingscentrum onder de naam ‘Totempaal’.
- Afstand tot jouw locatie:
Vergelijkbare plaatsen
Bekijk alles-
Wolvega (Wolvegea)
Wolvega (Wolvegea)Wolvega staat bekend om zijn paardendrafbaan. Het Victoriapark is één van de laatste vier overgebleven drafbanen van Nederland.
Wolvega -
Heerenveen (It Hearrefean)
Heerenveen (It Hearrefean)Heerenveen is het sportiefste én grootste dorp van Friesland!
Heerenveen -
School, dorpshuis, Nobilis
School, dorpshuis, NobilisIn 1328 hebben zich 12 parochies afgescheiden van het graafschap Drenthe en zich aangesloten bij de “vrije Vriezen van Stellingwerf”. Zo ook de 14 boe...
Fochteloo -
Bakkeveen (Bakkefean)
Bakkeveen (Bakkefean)Door al het aanwezig natuurschoon rondom Bakkeveen is het dorp een echte toeristische trekpleister.
Bakkeveen -
Hoofdstraat Oost 21
Hoofdstraat Oost 21In 1737 liet Hans Jurgen Kopfer een posthuis bouwen, langs de route Steenwijk-Heerenveen. Klaas Hanzes Kopfer betaalde in 1832 fl. 75 voor huis en erf...
Wolvega -
Saksische boerderij
Saksische boerderijDe Saksische boerderijen in Fochteloo hadden duidelijk een Drents kenmerk: een rechte nok van voor tot achter. Van oorsprong is het een langgerekt, dr...
Fochteloo -
Oosterwolde (Easterwâlde)
Oosterwolde (Easterwâlde)Oosterwolde is een oud dorp in het zuidoosten van Friesland, met de Drentse karaktertrekken van een brinkdorp.
Oosterwolde -
Openluchttheater De Koele en Bergfeesten
Openluchttheater De Koele en BergfeestenBekend zijn de zogenaamde “Bergfeesten” voor de veenarbeiders, op initiatief van F. van den Bosch namens De Compagnons. Ten zuiden van waar nu het ope...
Appelscha -
Het Korhoen van Anne Woudwijk
Het Korhoen van Anne WoudwijkFochteloo kreeg als laatste van de dertien dorpen in de gemeente een kunstwerk. Het is ook het laatste granieten kunstwerk dat Anne Woudwijk (Drachten...
Fochteloo -
Panorama Tachtig bunder
Panorama Tachtig bunderU staat hier aan het einde van het Singelfietspad, de Kleine Singel. Dit fietspad ligt op een “zaan”, een zandrug in het hoogveen. In de bocht van dit...
Fochteloo
Routes in de buurt
-
Historische wandel-/fietsroute RAAF-dorpen
Historische wandel-/fietsroute RAAF-dorpen(65.0 km)Appelscha -
Westervelde - Appelscha | Stellingenpad: etappe 12
Westervelde - Appelscha | Stellingenpad: etappe 12(25.2 km)Westervelde -
Insta-hotspot autoroute Zuidoost Friesland
Insta-hotspot autoroute Zuidoost Friesland(106.0 km)Heerenveen -
Fietsroute uitkijktorens Zuidoost Friesland
Fietsroute uitkijktorens Zuidoost Friesland(100.0 km)Ravenswoud