Monument Melkstaking Tweede wereldoorlog
Appelscha
De aanleiding voor de spontane landelijke staking was de bekendmaking op 29 april 1943 dat Nederlandse oud-militairen die gevochten hadden in 1940 zich moesten melden om te gaan werken in Duitsland voor de Arbeitseinsatz. Door de vele Duitse doden tijdens...
De aanleiding voor de spontane landelijke staking was de bekendmaking op 29 april 1943 dat Nederlandse oud-militairen die gevochten hadden in 1940 zich moesten melden om te gaan werken in Duitsland voor de Arbeitseinsatz. Door de vele Duitse doden tijdens de slag om Stalingrad was extra mankracht nodig om de Duitse oorlogsindustrie draaiende te houden. Nederlanders die weigerden te werken in Duitsland konden op ‘den strengste maatregelen’ rekenen. Daarop brak een nationale staking uit. Nooit is ook in Fryslân zo massaal het werk neergelegd als in de eerste week van mei 1943, die hier de naam “melkstaking” kreeg.
Net als elders in het land ging in Appelscha de staking gepaard met sabotage van de aanlevering van melk. Daartoe waren er al schermutselingen in Oosterwolde en Fochteloo. Aan de Derde Wijk werd op 4 mei geprobeerd de bussen van de melkauto te trekken. Een grote groep mensen hield zich op bij het Compagnonshotel. Voor de melkauto werd geen ruimte gegeven, waarop de begeleidende veldwachter Rhebergen schoot toen het bevel van verspreiden werd genegeerd. Een Duitse patrouille werd te hulp geroepen. Zonder pardon schoten de Duitsers om zich heen. De brug bij Stokersverlaat werd opgehaald. De patrouille kwam met enig oponthoud toch bij de Eerste Wijk omdat de slinger achter gebleven was. Op deze plek openden de Duitsers het fatale vuur op de vluchters Anne de Boer, Melle Bruinsma en Jitse Kiewiet. Verslagen en verbijsterd werd onder druk van gezaghebbende Appelschasters de staking beëindigd: “gesmoord in bloed”.
Monument
Op initiatief van Piet Elmers is het hiernaast geplaatste monument tot stand gekomen:
• De gehuwde landarbeider en 35-jarige vader van twee kinderen Anne de Boer nam deel aan de meistaking 1943;
• Melle Bruinsma, ongehuwd en 19 jaar oud. Zijn werk bestond uit landarbeid en hij nam deel aan de melkstaking.
• De ongetrouwde 21-jarige Jitse Kiewiet was ook landarbeider van beroep en eveneens deelnemer aan de melkstaking.
Duitse militairen onder leiding van Hauptmann Johannes Koll schoten het vluchtende drietal tijdens de melkstaking op 4 mei 1943 hier aan de Eerste Wijk lafhartig in de rug.
- Afstand tot jouw locatie:
Hier vind je Monument Melkstaking Tweede wereldoorlog
Eerste Wijk 8 aAppelscha Plan je route
vanaf jouw locatie
Vergelijkbare plaatsen
Bekijk alles-
Schoterschans
SchoterschansDe voormalige Schoterschans - ook wel de Tjongerschans genoemd - werd in 1580 gebouwd op de fundering van het verlaten klooster in Oudeschoot.
Oudeschoot -
Beeld schaatsers 'Marathonriders'
Beeld schaatsers 'Marathonriders'Bewegen ze echt? Op het water bij Earnewâld, tegenover de haven, zie je drie cortenstalen marathonschaatsers gaan.
Earnewâld -
Villa Vredewoud
Villa VredewoudIn het historische centrum van Oldeberkoop vindt u het Rijksmonument Villa Vredewoud gelegen in een grote tuin. Er worden 2 gastenverblijven verhuurd: de voormalige tuinderswoning en een Iglu-hut; beide heel fjine plekjes voor een comfortabel verblijf!
Oldeberkoop -
Tolbrugschans
TolbrugschansDe Tolbrugschans is een verdedigingswerk dat in 1580 is gebouwd als onderdeel van de Friese Waterlinie. Momenteel is er op deze plek een recreatiebedrijf gevestigd met dezelfde naam, je ziet nog wel de hoogteverschillen in het terrein.
Oudehorne -
Kapel Tinco Lycklama à Nijeholt
Kapel Tinco Lycklama à NijeholtOp het kerkhof bij de Katholieke kerk van Wolvega vind je de kapel boven de grafkelder van jonkheer Tinco Lycklama à Nijeholt en zijn vrouw Juliana thoe Schwartsenberg en Hohenlansberg.
Wolvega -
Overtuin Lyndenstein
Overtuin LyndensteinDe Overtuin van Lyndenstein ligt tegenover Revalidatie Friesland in Beetsterzwaag. Hier is van juni t/m september 2021 de tentoonstelling 'Van Lyndens Erfenis' te zien. Dit gratis toegankelijke park in Engelse landschapsstijl is zeker een bezoek waard.
Beetsterzwaag -
Schans Frieschepalen
Schans FrieschepalenTijdens de Tachtigjarige oorlog werden er in 1593 door stadhouder Willem Lodewijk drie schansen in Zuidoost Friesland opgeworpen. Eén daarvan is die van Frieschepalen.
Frieschepalen -
Reuzen van Akkrum
Reuzen van AkkrumDe sage over de reuzen Kromme Knilles en Manke Meine: zo is Akkrum aan z'n naam gekomen. Er staat een reuzen-monument langs de waterkant. Nog steeds viert Akkrum ieder jaar in mei 'Reuzedei'; een spektakel op en rond het water van de Boorne.
Akkrum -
Monument Marinus van Emst
Monument Marinus van EmstDit plekje bij het Van Emstplein en aan de Van Emstweg is sinds 12 augustus 2004 de plaats geweest voor de hierboven afgebeelde herdenkingsplaquette (...
Appelscha
Routes in de buurt
-
Historische wandel-/fietsroute RAAF-dorpen
Historische wandel-/fietsroute RAAF-dorpen(65.0 km)Appelscha -
Westervelde - Appelscha | Stellingenpad: etappe 12
Westervelde - Appelscha | Stellingenpad: etappe 12(25.2 km)Westervelde -
Fietsroute uitkijktorens Zuidoost Friesland
Fietsroute uitkijktorens Zuidoost Friesland(100.0 km)Ravenswoud -
Insta-hotspot autoroute Zuidoost Friesland
Insta-hotspot autoroute Zuidoost Friesland(106.0 km)Heerenveen -
Roadtrip Wereldreis door Het Andere Friesland
Roadtrip Wereldreis door Het Andere Friesland(68.0 km)Elsloo