De Hoek

De Hoek

Aan het eind van de 19e eeuw werd de “Rijdweg” (nu Rijweg-’t West) van Oosterwolde-Medhuizen doorgetrokken naar Fochteloo. Aan het begin van de 20e eeuw vormde zich rond de zo ontstane driesprong Noordeinde-West-Zuideinde de kern van Fochteloo. Neringdoenden vestigden zich. Alom bekend waren onder andere de smederij van Sietze Seinstra, het latere Coöp. Smederij en vanaf 1973 het garagebedrijf Gerard van Ingen, de kruidenierswinkel annex café van Wolter Bruggen (later café De Hoek van Jacob van Weperen), bouwbedrijf Iemke Oosterkamp voorheen Jeen Hoekstra, de kapperszaak/barbier en kruidenier Hendrik Cats, de bakkerij Reinder Kromkamp, aan het Vogelrijd de onvolprezen ongehuwde boer en vervoerder met beurtdienst Sipke van Veenen (Sipke Tuf) en de bakkerij van Anne van Veen op de Pôlle. De ijsclub Eensgezindheid dateert uit 1912 en beheert sinds 1954 de iets verderop gelegen ijsbaan.

De Helomahoeve

De oorspronkelijke Helomahoeve stond een eindweegs achter de huidige en werd in 1722 gebouwd in opdracht van Nicolaus van Heloma (1709-1774, vader van Landdrost Marcus van Heloma, één der Compagnons met meer bezittingen in en om Fochteloo). Door vererving werd de have eigendom van twee nazaten van Marcus. Deze Jan Albert Tjaard van Heloma en zijn aangetrouwde neef dr. Pieter Wellenbergh lieten de oude hoeve afbreken en in 1913 een nieuwe bouwen (zie de gevelsteen, met in memorie Diete van Heloma, echtgenote van Pieter). De bouwstijl is naar het ontwerp van de architect C.J. Wierda en enkele jaren daarna ook toegepast voor de boerderijen aan de Lycklamavaart te Ravenswoud.
Al van vóór 1864 bewoonde één familie van opeenvolgende generaties door de jaren heen de Helomahoeve, sinds 1968 in eigendom van deze familie.

De twee Korhoenders

Prominent op de driehoek staat een keistenen sokkel met daarop twee in smeedijzertechniek vervaardigde baltsende korhoenders. (Baltsen betekent: het roepen en dansen van een korhoenstel in de paartijd). Dit kunstwerk werd gemaakt door Jan Nieborg (Hijken, 1919-1988), siersmid te Oldeber-koop en later Elsloo. Aangeboden aan het dorp Fochteloo door de toenmalige oudejaarsploeg “De Korhoenders” in de oudejaarsnacht van 1979: “Ter herinnering aan de korhoenders, verdwenen uit het Fochtelooërveen”.