Menneweg

Binnen de twee ontsluitingswegen Menneweg (waar u nu staat) en Lycklamavaart liggen kavels van betekenis, de ontwikkelingsgeschiedenis is nog goed afleesbaar. Van woest en ledig hoogveen, door exploitatie en ontginning geworden tot agrarisch gebied (1912-1913). De typische boerderijen staan op vaste afstanden van elkaar aan de kop van de kavels en geven daarmee het “ritme” van de verkaveling aan met de minstens 250-jarige oude namen van de oorspronkelijke uitgangen.

Oude uitgangen (kavelboerderijen)

In het floreenregister (1778) was het niet anders. Toen nog zestien eenvoudige boerenbedrijven, maar wel op uitgangen met een uitgestrekt achterland van hoogveen. Kavels ten noordoosten van de Mandebrink en ten oosten van de Riemsloot in de Marschen en verder, voorbij het vroegere Appelscha Derde Wijk, het huidige Ravenswoud, elk met een eigen wijk. Deze boerderijen waren in de 19e eeuw gekocht door de landadel, verenigd in “de Heeren Compagnons”. De aankopen waren puur gericht op de winstverwachtingen van turfwinning. De uitgangen waren o.a.: Willingermaad, Oosterwolde, Makkinga, Kleine Leyen, ’t Streekje, Kerkeveen en de Groote Leyen aan de 8e Wijk. Aan de Menneweg lagen Kloksveen, Meekhofsveen en Menne Lieuwensveen.

Menne Lieuwensveen

Er lagen verzetsplannen begin april 1945 om de Witte Wijksbrug te bezetten en te behouden voor de opmars van het bevrijdingsleger. Daartoe was boodschapper Riemer Faber op 8 april onderweg van Smilde naar Appelscha. De gezant besloot Jan Eleveld mee te nemen, die voor herstel verbleef bij de familie Veenstra op hoeve Menne Lieuwensveen. Bij hun vertrek naar het Appelschaster verzetsonderkomen (de zgn. Prins Bernardkazerne) in de bossen onder Oude Willem, werden de twee verraden door de bewoners van Kloksveen en beschoten. In dit gevecht sneuvelde Jan Eleveld en kwam Riemer Faber niet terug op Oude Willem. Wel zwaar gewond en met veel moeite kwam hij tenslotte via huisarts Gerlach in Beatrixoord en later in het ziekenhuis in Assen terecht.

De Smildiger KP-ploeg kwam dus tevergeefs. De felle confrontatie tussen opgetrommelde landwachters en deze KP-ploeg vond op de avond van 9 april plaats. Zonder voldoende Duits resultaat kwam de bezetter later met versterking, maar trof de hoeve toen verlaten aan. Uit woede en wraak werd de boerderij helaas platgebrand, maar in 1946 herbouwd.