Ga naar inhoud

Socialisme in Friesland

Veenarbeiders hebben de afgelopen eeuwen het landschap van Zuidoost Friesland met de hand gevormd. Zoals je vast weet, hadden ze een zwaar en uitzichtloos leven. Domela Nieuwenhuis kwam op voor deze werkende armen, en zo ontstond het socialisme in Nederland.

In Het Andere Friesland kom je alles te weten over dit roerige stukje geschiedenis.

  • Ús Ferlosser

    Ús Ferlosser Domela en zijn vrouw

    Voormalig predikant Domela Nieuwenhuis ageerde in zijn lezingen tegen de vijf K's: Kerk, Koning, Kapitaal, Kazerne en Kroeg. HIj moet een begenadigd spreker zijn geweest want de veenarbeiders noemden hem 'Ús Ferlosser'. In hun schamele woningen hing een foto van hem boven de deur.  

    In het Domela Nieuwenhuis Museum van Heerenveen kom je alles te weten over de meest geliefde én gehate persoon uit de 19e eeuw.

    Ga naar het museum

  • Anarchisme in Appelscha

    Anarchisme in Appelscha Anarchisme

    Meer dan 100 jaar na het overlijden van Domela Nieuwenhuis, is het anarchisme nog springlevend in Zuidoost Friesland.

    Ieder jaar vindt er met Pinksteren een anarchistisch festival plaats op het Kampeerterrein tot Vrijheidsbezinning in Appelscha; de zogenaamde Pinksterlanddagen. Het is een weekend waar anarchisten samenkomen en waar allerlei workshops, lezingen en discussies over de sociale strijd worden gehouden.

    Daar wil ik heen

  • Domela's Paad fietsroute 25 km.

    Domela's Paad fietsroute 25 km. Sluis Nij Beets Damshus

    Mooi fietsrondje van Nij Beets, via de Ûlesprong, Tijnje en Oud Beets weer terug; de omgeving waarmee Domela Nieuwenhuis verbonden was. Je start en eindigt bij openluchtmuseum It Damshûs, waar een expositie over één van de bekendste Nederlandse socialisten te bezichtigen is.

    Klik hier voor de route

  • Verhalenboom

    Verhalenboom socialisme in Friesland
  • Logeren in een plaggenhut

    Logeren in een plaggenhut Plaggenhut Boil

    Stap in de tijdmachine! In het Friese dorpje Boijl kun je logeren in een nostalgisch ingerichte plaggenhut, maar dan wel met het comfort van vandaag.

    's Avonds de gezellige warmte van de houtkachel en daarna slapen in de bedstee. De volgende ochtend wordt je gewekt door zingende vogels. Dan is het tijd voor een ontbijt aan de boomstronk tafel. En dan is het tijd om te luieren in de hangmat. Als dát geen vakantie is...!

    Boek een hutje

  • Vlechtmuseum Noordwolde

    Vlechtmuseum Noordwolde Vlechtmuseum historie

    In het dorp Noordwolde bloeide vanaf 1825 de rotanindustrie op.

    Eerst waren het thuiswerkers die manden vlechtten van wilgentenen. Later werden er op initiatief van dominee Van der Tuuk rieten stoelen fabriceerd; wel tweehonderdduizend per jaar!

    Hiermee konden de vele kinderrijke gezinnen een inkomen vergaren. Het Nationaal Vlechtmuseum in de voormalige Rijksrietvlechtschool van Noordwolde vertelt het verhaal van deze rotangeschiedenis.

    Leer zelf vlechten

  • Turfsteken

    Turfsteken Turfstekers aan het werk
  • Koloniën van Weldadigheid

    Koloniën van Weldadigheid Wandelen rond oude gebouwen

    Direct over de grens van Zuidoost Friesland bevinden zich de Koloniën van Weldadigheid. Hier werden paupers en weeskinderen uit heel Nederland heropgevoed om aan de armoede te kunnen ontsnappen. Voorgedragen voor de Unesco Werelderfgoedlijst.  

    Lees meer

  • Beleefroute Strijd voor gelijkheid

    Beleefroute Strijd voor gelijkheid

    In deze fietsroute neemt Jort Kelder je mee langs de bolwerken van het socialisme in Friesland. De hoofdpersoon in deze fietsroute is Ferdinand Domela Nieuwenhuis. Samen met de socialisten vocht hij voor 'het land der vrijheid'.

    Fiets de route

  • NIj Beets

    NIj Beets Turfmaken in de Baggelbak

    Lees het artikel van journalist Henk Vondeling over de sporen die het socialisme in het dorp Nij Beets heeft achtergelaten. 

    Lees het artikel

De minderheden zijn in de geschiedenis altijd de drijfkracht geweest

Ferdinand Domela Nieuwenhuis