Vrijheidsroute Royal Canadian Dragoons - Tjongerbrug Mildam

Jaarlijks  herdenken de Royal Canadian Dragoons de bevrijding van Friesland. Tijdens deze herdenking staat de regimentscommandant vrijwel elk jaar stil bij “the Battle of Mildam” — een nachtelijk gevecht om de brug over de Tjonger, waarbij de Canadezen er in slaagden een Duitse tegenaanval af te slaan.

Op de middag van 12 april 1945 bereikten geruchten het dorp Mildam dat er geallieerde troepen — Engelsen of wellicht Canadezen — in de buurt van Peperga waren gesignaleerd. Kort daarna werd dat vermoeden werkelijkheid: een militair voertuig verscheen bij de brug, gevolgd door nog een. Aan boord waren manschappen in kaki overalls, behorend tot een patrouille van D Squadron van de Royal Canadian Dragoons onder leiding van luitenant Homer Thomas.

Tot hun verrassing ontdekten de Canadezen dat de brug over de Tjonger in Mildam, in tegenstelling tot veel andere bruggen in de regio, nog intact was. Dat was te danken aan het plaatselijke verzet: hoewel de Duitsers explosieven hadden geplaatst om de brug op te blazen, hadden verzetslieden met gevaar voor eigen leven de ontstekers verwijderd.

Luitenant Thomas besefte het strategische belang van de brug en liet versterkingen aanrukken om haar te beveiligen. Ook werden manschappen van de Binnenlandse Strijdkrachten opgeroepen. Die voorzorgsmaatregelen bleken noodzakelijk, want in de nacht van 12 op 13 april voerden Duitse troepen een onverwachte tegenaanval uit vanuit Heerenveen. Tot drie keer toe probeerden zij de brug te heroveren. Canadese voertuigen werden uitgeschakeld, en het kwam tot felle gevechten. Toch hielden de Dragoons stand — de aanval werd afgeslagen en de Duitsers trokken zich terug. Mildam was bevrijd. Bij de gevechten raakten vier Canadese militairen gewond. Hoeveel slachtoffers er aan Duitse zijde vielen, is onbekend.
Bron: Liberation Route Europe